وضعیت آب در شاهرود

مردم شاهرود و انتظاری 18 ساله برای انتقال آب سرچشمه های قطری

  از آغاز طرح انتقال آب سرچشمه های قطری به شاهرود نزدیک به 18 سال می گذرد، اما مردم شاهرود همچنان منتظر تکمیل طرح و رفع کم آبی شهرشان هستند.

به گزارش ایرنا ، پس از اجرای حدود 98 درصد از این طرح ، اکنون به خاطر طرح دعوا از سوی مسوولان استان گلستان در محاکم قضایی ، تعطیل شده است.
طرح انتقال آب قطری به شاهرود در طول این سال ها ، با فراز و نشیب های مختلفی رو به رو بوده و موافقان و مخالفان خود را داشته است. مدتی اجرای آن سرعت می گرفته و مدتی نیز به دلیل فشارهای وارد شده از سوی نهادهای گوناگون متوقف می شد.
تناقض ها نیز در آمار و ارقام منتشر شده از تعداد درختان قطع شده بر سر راه لوله گذاری گرفته تا میزان دبی این چشمه ها، فراوان است و هر یک از مسوولانی که به نوعی بااین طرح در ارتباط هستند، رقم متفاوتی را بیان می کنند.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سال گذشته اعلام کرد که برای لوله گذاری مسیر یک و نیم کیلومتری باقی مانده در دل جنگل باید 2 هزار و 500 اصله درخت که عمده آن ها بلوط است، قطع شود اما مدیر عامل آبفا معتقد به نابودی فقط 320 اصله درخت بود.
فعالان محیط زیست، مخالفان جدی طرح در طول این سال ها، به طور مکرر اعتراض خود را نسبت به اجرای آن اعلام کردند. به همان اندازه که پیچ و تاب در مسیر اجرای این طرح دیده می شود، موافقان و مخالفان دلایل گوناگونی را برای دفاع از عقیده خود بیان می کنند.
دبیر شبکه سمن های زیست محیطی شهرستان شاهرود در گفت و گویی با ایرنا، بیان کرد: هشت سال پیش مشکلات و آسیب های این طرح را به صورت مکتوب به همه سازمان ها اعلام کردیم اما هیچ گوش شنوایی وجود نداشت و هریک از مدیران در زمان خودشان به این مسایل مهم بی توجهی کردند.
امیر حسین ولیان با بیان اینکه در ابتدا میزان دبی آب چشمه ها 600 لیتر بر ثانیه اعلام شد و اکنون مشخص شده که این میزان 40 لیتر بر ثانیه است، افزود: با این مقدار هزینه ای که صرف انجام این کار شده بهتر بود چندین چاه عمیق آب در نزدیکی شاهرود خریداری می شد.
با این حال، وی پنجشنبه شب و در همایشی که با حضور مدیر کل دفتر مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در شاهرود برگزار شد، اعلام کرد که اعتراض اصلی' جمعیت دیده بان طبیعت' به نحوه لوله گذاری در جنگل و قطع درختان آن بوده و با انتقال آب به شاهرود مخالفتی نمی کند.
وی مدعی شد که اجرای طرح از ابتدا دارای نقص هایی بوده و همین ایرادها ادامه آن را با مشکل مواجه کرده و نمی توان تقصیر توقف پروژه را بر گردن 'جمعیت دیده بان طبیعت' انداخت.
موافقان انتقال اما علاوه براینکه نگران کمبود آب و تشنگی مردم شهر هستند، معتقدند با گذشت حدود 20 سال و هزینه کرد 25 میلیارد تومانی از پول بیت المال باید پروژه را به نتیجه رساند.
28 تیر96 جمعی از مردم شاهرود توماری خطاب به استاندار سمنان نوشته و رونوشت آن نیز به نماینده ولی فقیه در استان فرستاده شده است. مردم در این نامه از مقام عالی دولت در استان، پیگیری اجرای طرح را خواستار شدند.
ساعت 9 صبح شنبه هفتم مرداد 96 دفتر امام جمعه شاهرود میزبان جمعی از بازاریان و موثران شهر برای پیگیری نامه و دریافت پاسخی از سوی استاندار بود.
امام جمعه شاهرود هم در این دیدار، ضمن قول پیگیری این درخواست مردمی از طریق فرماندار شاهرود، از دولت خواست به گسترش سیستم های نوین آبیاری برای جلوگیری از هدر رفت آب در بخش کشاورزی بپردازد.
مشکلات مربوط به طرح فاضلاب شهر شاهرود هم بخش دیگر صحبت های حاضران در این نشست بود. به گفته عبدالحسین برنجی، مسوول انجمن صلح آب استان سمنان، تاکنون بودجه عمرانی برای تکمیل این پروژه اختصاص نیافته و پیشرفت فقط 25 درصدی آن هم، هیچ سرمایه گذاری را برای اعلام آمادگی در تکمیل این طرح تشویق نمی کند.
طرح انتقال آب قطری در استان همجوار، گلستان، مخالفانی جدی و سرسخت دارد. علاوه بر مردم علی آباد کتول، نماینده این شهرستان، مدیران کل منابع طبیعی و آبخیزداری و حفاظت محیط زیست و استاندار گلستان نیز از اجرای آن ابراز نگرانی کردند تا جایی که با شکایت یکی از مدیران این استان ، فرماندار شاهرود به دستگاه قضا احضار شد.
به گفته اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان ، افزایش شوری آب، تخریب جنگل ها، خشک سالی، قحطی و مهاجرت، از پیامدهای اجرای این طرح خواهد بود.
عید فطر امسال رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور طی بازدید از سرچشمه های زرین گل در علی آباد، بار دیگر مخالفت خود را با اجرای این طرح اعلام کرد.
خبرنگار ایرنا، از یکی از معاونان وی علت این مخالفت را جویاشد.
مدیر کل دفتر مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، با بیان اینکه سازمان با هر نوع طرح انتقال آب مخالف است، افزود: طرح انتقال آب نوعی بی اخلاقی محیط زیستی است چراکه به بهانه آبادکردن یک منطقه نباید منطقه ای دیگر را ویران کرد.
محمد درویش با تاکید براینکه هنوز تجربه مثبتی از اجرای طرح های انتقال آب در کشور وجود ندارد، گفت: به شهرهای اصفهان، یزد و کرمان نگاه کنید. آیا الان این شهرها وضعیت بهتری نسبت به پیش از انتقال آب دارند؟
وی ادامه داد: یکی از معماران برجسته دنیا می گوید که هرچقدر بزرگراه های بیشتری ساخته شود، خودروهای بیشتری هم در خیابان ها دیده می شود، طرح های انتقال آب نیز اینگونه هستند به این معنی که هرچقدر این طرح ها بیشتر اجرا شوند، نیازها را بیشتر کرده و مانند مرفین فقط درد را تسکین می دهند.
این کارشناس محیط زیست، یزد را یکی از قربانیان بزرگ طرح های انتقال آب دانست و افزود: یزد زمانی یکی از امن ترین استان های کشور بود اما به دلیل گسترش صنایع با کمبود نیروی کار روبرو شده و مجبور شد 40 درصد از نیروی انسانی خود را از اطراف و اکناف به کار گیرد و همین بافت نامتجانس سبب افزایش ناامنی اجتماعی در این منطقه شد.
درویش تاکید کرد: اکنون سمنان یکی از امن ترین استان های ایران بوده و از نظر بوم شناختی (اکولوژیکی) بهترین وضعیت را دارد؛ هیچ یک از استان های دیگر قابل رقابت با سمنان نبوده و این استان باید از تجربه تلخ استان های نامبرده درس عبرت بگیرد و هرگز به بهانه طرح انتقال آب به توسعه ناپایدار صنعت و کشاورزی کمک نکند.
وی با تاکید بر لزوم توجه به بازچرخانی از آب های موجود، بیان کرد: باید به سراغ تقویت آن دسته از کسب و کارهایی رفت که کم ترین وابستگی معیشتی به منابع آب و خاک را دارند؛ هیچ یک از استان های کشور از نظر تنوع زیستی و جاذبه های طبیعی به گرد رقابت با سمنان هم نمی رسند و این استان می تواند به دنبال استفاده از انرژی های نو مانند انرژی خورشیدی و بادی باشد.
در کنار طرح انتقال آب سرچشمه های قطری ، طرح دیگری هم در چند سال گذشته برای آبرسانی به شاهرود مطرح بوده و آن انتقال آب از سد کالپوش میامی است .
با مطرح شدن این موضوع ، اکنون زمزمه هایی از نارضایتی مردم شهرستان میامی هم برای انتقال آب سد کالپوش به شاهرود شنیده می شود.
آن ها خود را برای استفاده از آب این سدمستحق تر می دانند.
به این ترتیب راه دوم آب رسانی به شاهرود، این طرحی که قرار بود 2 سال پیش کلید بخورد هم با چالش هایی رو به رو می شود.
در کنار استدلال های موافقان و مخالفان طرح انتقال آب به شاهرود ، یک واقعیت انکار نشدنی است و آن کمبود و قطع آبی است که این روزها گریبان ساکنان بخشی از مناطق شهر را گرفته و خواب راحت را از چشمانشان ربوده است.
جنگل قطری در 45 کیلومتری شمال شاهرود و در حاشیه جنوبی رشته کوه البرز قرار دارد.
این منطقه کوهستانی بوده و دارای آب و هوای سرد و معتدل است و بارش های آن به دلیل رطوبت ناشی از دریای خزر است.
آب مصرفی مردم شاهرود در هر ثانیه 725 لیتر است که اکنون نزدیک به500 لیتر در ثانیه تامین می شود.
آب آشامیدنی مردم شاهرود با یک رشته قنات و 23 حلقه چاه تامین می شود.
امور آب و فاضلاب شاهرود 73هزارو 500 مشترک آب دارد و طول شبکه آبرسانی آن 625 کیلومتر است.
بدنبال کمبود آب در شاهرود، در روزهای گذشته چند منطقه از این شهر با قطعی روبه رو شده و با تانکر آبرسانی می شوند.
شهرشاهرود بیش از 160 هزار نفر جمعیت دارد.

پنج شنبه ٣٠ فروردين ١٤٠٣